Düşman da şaştı bu mezalime…
Yapılan mezalim öyle boyutlara vardı ki, işgalci diğer düşman kuvvetleri de olan bitenden rahatsız olmaya başladı. Savunmasız Müslüman halka yapılanlara dayanamayan Rus Başkomutanı, “bütün bu hallere son verilmezse Müslüman halka silah dağıtmak zorunda kalacağı” söyledi.
Yine bunlardan birinde Rus Albayı Griasnoff, genç bir Ermeni kızını bir caminin avlusuna götürerek Ermenilerin yaptığı mezalimi göstermiş, yapılan iş karşısında üzüleceğini beklediği Ermeni kızın büyük bir zevkle kahkaha attığını ve yapılan işi beğendiğini söylemesi karşısında, bu Ermeni kızdan tiksindiğini ifade etmişti. (5)
Türkler ne yaptı?
Bilindiği gibi harp devam ettiği süre içerisinde eli silah tutan tüm Türk erkekleri cephedeydi. Böyle olunca cephe gerisinde sadece kadın, çocuk, yaşlı, yaralı ve sakatlar kalmıştı. İşte Ermeni ve Rumlar Türk köy ve kasabalarını böylesi bir güvenlik zafiyeti içinde buldular ve savunmasız bu insanlara akla hayale gelmedik işkence ve zulümler yaptılar.
Ermeniler Anadolu’daki Müslüman halka aklın hayalin almadığı zulmü reva görürken, Osmanlı Devleti Mütareke sonrasında evlerine yurtlarına dönen Osmanlı askerlerinin, geride kalan çoluk çocuğunu öldüren ve evlerini barklarını yakıp yıkan Ermenilere misilleme yapmaması için gereken tüm tedbirleri aldı.
Osmanlı Devleti, Ermeni ve Rumlar tarafından yapılan fenalıklara, yine fenalıkla mukabele etmedi, intikam hırsı içinde olmadı, insanına kin ve nefret aşılamadı. Bununla ilgili bir arşiv belgesinde Osmanlı Hükümeti’nin;
“Müslümanlarla gayr-i müslimler arasında niza, münaferet (nefret) ve hilâf-ı kanun ahval vukûuna fırsat verilmemesi” konusunda kamu görevlilerine özel bir çaba göstermelerini istediğini görüyoruz. (6)
Ermeni ve Rumlar Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde Müslümanlara ait evleri basıp soyarken(7), aynı günlerde Osmanlı Hükümeti Ermenilerin iaşe giderleri için Merkez’den Anadolu’ya havale gönderdi(8), kendisini geçindiremeyecek kadar aciz olan Ermenilere sahip çıkılmasını” istedi(9).
Parası olmayan “Ermenilere harcırah verilmesi” için valiliklere talimat gönderdi(10). Hâlbuki aynı günlerde Osmanlı Hükümeti; “Belediye memurlarının maaşlarının ödenmesine imkân olmadığını” ilân etmişti(11). Yine aynı dönemde“Beş altı aydan beri maaşını alamamış çok sayıda Türk memur” bulunuyordu. (12)
Osmanlı Devleti hatta o kadar hassas davrandı ki, harp boyunca evinden yurdundan ayrı kalan Ermeni ve Rumları büyük bir güvenlik içinde yerlerine yurtlarına yerleştirdikten sonra, onlardan ayrıca “mallarımın hepsini aynen teslim aldım” şeklinde imza aldı(13). Tüm Ermeni ve Rumların varlıkları kendilerine eksiksiz bir şekilde teslim edildi.
Bunları yazmaktaki amacımız Ermeni düşmanlığını körüklemek değildir. Bir ülkenin dirlik ve düzeni bozulduğunda ve toplumun arasına fitne girdiğinde, daha da önemlisi insanlar önlerine daha büyük menfaat kapılarının açıldıklarını gördüklerinde, birçok insanî değeri bir kalemde nasıl sildiklerini göstermektir. Çünkü tarih, geçmişten ibret alınsın ve kötülükler tekrar etmesin diye insanların önüne konulur.
Asıl sorulması gereken soru…
Ermenilerin kendilerine soykırım yapıldığını iddia ettiği dönem aslında, yapılan onca vahşete rağmen intikam duygusuyla hareket etmemiş olan bir Milletin akıllara durgunluk veren sabır örnekleriyle doludur. Burada insanlık âleminin asıl araştırması gereken, “nasıl oldu da misliyle karşılık vermeme sabrını gösterebildiler” sorusuna cevap aramak olmalıdır.
Türk Milleti’nin asırlarca karşılıksız himmetine mazhar olanlar, vicdanlarını baskı altında tutan minnet duygusuna vefa ile karşılık vereceklerine, yaptıkları işin utancı ile olsa gerek, uydurma bir soykırım yalanı ile ancak kendilerini aldatma yolunu tercih etmişlerdir. Bunun içindir ki, çıkardıkları yasalarla, gerçeğin dile getirilmesini bile yasaklamışlardır. İşte böylesine tarihi bir utanç yakalarına dolanmış vaziyettedir.
Olan bitene sadece ayıp ediyorlar demek yetmez. Yazıklar olsun.
[5] Bolayır, Enver, Talât Paşa’nın Hatıraları, İstanbul 1946, s. 99.
[6] BOA, DH-ŞFR, Dosya: 95, Belge: 145.
[7] BOA, DH-ŞFR, Dosya: 95, Belge: 103.
[8] BOA, DH-ŞFR, Dosya: 95, Belge: 124; ayrıca benzer belgeler için bkz. 95/123; 95/125; 95/136.
[9] BOA, DH-ŞFR, Dosya: 95, Belge: 130.
[10] BOA, DH-ŞFR, Dosya: 95, Belge: 137.
[11] BOA, DH. UMVM. Dosya: 11/45-1, Belge: 73.
[12] BOA, DH. UMVM. Dosya: 6/2, Belge: 42; ayrıca bkz. 6/2, 40; 6/2, 32.
[13] BOA, DH-ŞFR, Dosya: 95, Belge: 178.